- De vraag naar zakelijke diensten wordt in 2024 nog getemperd door de economische groeivertraging, maar trekt in 2025 weer aan.
- Ruim de helft van de zakelijke dienstverleners kampt nog altijd met een tekort aan arbeidskrachten. Dit zet een rem op de groei.
- Vooral accountants- en advocatenkantoren investeren in digitalisering om het personeelstekort tegen te gaan.
- Er is al enige tijd een consolidatieslag gaande onder zakelijke dienstverleners, onder meer door vergrijzing en de noodzaak tot schaalvergroting.
Vraag naar zakelijke diensten veert op in 2025
Na twee jaren van sterke volumegroei in de zakelijke dienstverlening, bestaande uit onder meer adviesbureaus, accountants, schoonmaak- en uitzendbedrijven, lag het groeitempo in 2023 met circa 4% aanmerkelijk lager. Vanwege een stagnerende economische groei nam de vraag naar zakelijke diensten vorig jaar beduidend minder snel toe. Voor dit jaar verwachten we slechts een licht hogere vraag naar zakelijke diensten (+1,5%) ten opzichte van 2023. Naar verwachting krimpt de economie in 2024 licht, waardoor bedrijven ook dit jaar nog terughoudend blijven met het doen van investeringen. In 2025 trekt de economische groei weer wat aan, waardoor ook de vraag naar zakelijke diensten toeneemt, wat resulteert in een verwachte volumegroei van 3%.
Gouden tijden voor de reisbranche en beveiligingsdiensten
De zakelijke dienstverlening realiseerde vorig jaar een omzetgroei van 9%. Vooral voor de reisbranche en de beveiligingssector waren het in 2023 – met een omzetgroei van ruim 20% - gouden tijden. Voor de reisbranche was er vorig jaar nog voor een deel sprake van een inhaalvraag. De beveiligingsbranche profiteerde onder meer van de sterke vraag naar beveiligingspersoneel op de Nederlandse luchthavens, bij asielzoekerscentra en bij evenementen.
Prijsverhogingen stuwen de omzet
Ook in het eerste kwartaal van 2024 realiseerden beide branches dubbelcijferige omzetgroei. Net als vorig jaar kwam dit deels door prijs- en tariefsverhogingen. Zo werden pakketreizen vorig jaar 9% duurder en in het eerste kwartaal van dit jaar stegen de prijzen nog eens met 9%. Ook beveiligingsbedrijven hebben hun tarieven verhoogd, onder meer vanwege de forse stijging van het minimumloon in de afgelopen twee jaren en de overgang naar het minimumuurloon begin dit jaar te compenseren. Gezien de relatief lage winstmarges in de branche ontkomen beveiligingsbedrijven er niet aan de hogere personeelskosten (deels) door te berekenen aan hun klanten.
Minder vraag door economische groeivertraging
Conjunctuurgevoeligere sectoren, zoals advies-, reclame- en uitzendbureaus, realiseerden in het eerste kwartaal van dit jaar een relatief lage omzetgroei. De vraag naar diensten werd in deze sectoren getemperd door de economische groeivertraging. Bedrijven in deze branches geven ook vaker aan dat een lagere vraag naar hun diensten een belemmering vormt voor de bedrijfsactiviteiten. Bij advocaten, accountants, schoonmakers, hoveniers en beveiligingsdiensten is de vraaguitval beduidend minder groot.
Personeelstekort zet rem op groei
Naast economische onzekerheid blijft de structureel krappe arbeidsmarkt een grote uitdaging voor de sector. Ruim de helft van de zakelijke dienstverleners kampt met een tekort aan arbeidskrachten. Ondanks de economische stagnatie en een licht oplopende werkloosheid is dit percentage nog nauwelijks afgenomen. Vooral in arbeidsintensieve sectoren, zoals de schoonmaak- en beveiligingsbranche, is personeel schaars. Dit zet bij veel bedrijven een rem op de groei doordat er te weinig capaciteit is om aan de vraag te kunnen voldoen.
Aantal banen blijft toenemen komende jaren
Ook in de komende jaren blijft de personeelsschaarste naar verwachting relatief hoog in de zakelijke dienstverlening. Volgens de
groeit het aantal banen in de specialistische zakelijke dienstverlening in 2024 en 2025 procentueel het sterkst omdat de vraag naar specialistische diensten toeneemt. Zo krijgen accountancykantoren en adviesbedrijven steeds meer werk door nieuwe regelgeving en hebben bedrijven behoefte aan advies op het gebied van duurzaamheid en digitalisering.
Efficiënter werken door digitalisering
Een oplossing voor de personeelsschaarste is om zoveel mogelijk routinematige werkzaamheden te automatiseren. Immers, door efficiënter te werken kunnen met minder mensen meer werkzaamheden worden uitgevoerd. Met name voor advocaten, notarissen en accountants is dit dan ook de reden om te investeren in digitalisering. Daarnaast is er voor
sectoren die grotendeels zijn gedigitaliseerd
een groot potentieel voor kunstmatige intelligentie (AI). Zo kan op termijn een deel van de werkzaamheden in de juridische dienstverlening en in de accountancy door AI worden uitgevoerd.
Schaalvergroting nodig
Personeelstekorten, digitalisering en verbreding van de dienstverlening noodzaken in de accountancy, consultancy en de flexbranche tot schaalvergroting. Niet alleen om de noodzakelijke investeringen in digitalisering rendabel te maken, maar ook om aantrekkelijk te blijven voor medewerkers. Er is dan ook al geruime tijd een consolidatieslag gaande onder zakelijke dienstverleners. Echter, door de relatief hoge rente is het aantal fusies en overnames in de zakelijke dienstverlening vorig jaar bijna gehalveerd.
Ook vergrijzing zorgt voor meer overnames
Nu de rente weer langzaam daalt, zal het aantal fusies en overnames dit jaar naar verwachting toenemen. Niet alleen omdat de markt in veel branches nog zeer versnipperd is, maar ook vanwege de vergrijzing onder met name de specialistische zakelijke dienstverleners. Zo is inmiddels bijna één op de vijf advocaten en accountants 65 jaar of ouder. In de schoonmaak-, beveiliging- en flexbranche speelt dit minder, daar ligt het aandeel ouderen aanmerkelijk lager.