Jonge accountants ervaren nog steeds angst voor reviews door toezichthouder AFM, de NBA of de SRA, al neemt die vrees iets af. Ook zijn young profs bezorgd over de extra werkdruk als gevolg van duurzaamheidsverslaggeving. De coronapandemie heeft laten zien hoe belangrijk 'fysiek' samenwerken is voor de ontwikkeling van jonge accountants.
Dat blijkt uit het jongste rapport van de NBA Young Profs 'Opvattingen over het accountantsberoep', gebaseerd op een enquête onder ruim zevenduizend jonge (aankomend) accountants en gesprekken met betrokkenen. Doel is om belangrijke trends te duiden en daarover aanbevelingen voor de sector te doen.
Samenwerken
De coronacrisis heeft geleerd hoe belangrijk 'fysiek' contact met collega's is, in het bijzonder voor young professionals, aldus het rapport. Het samenwerken op kantoor of op locatie bij de klant is cruciaal voor de ontwikkeling, verbinding, gezelligheid en mentale gezondheid van jonge beroepsgenoten. Belangrijk daarbij is ook dat ervaren collega's niet alleen thuiswerken, maar hun minder ervaren collega's kunnen bijstaan.
Tegelijk zijn de young profs positief over het kunnen thuiswerken, wat zorgt voor meer flexibiliteit, minder reistijd en een positief effect kan hebben op de werkdruk. Een goede balans "krijg je niet door individuen te laten bepalen wat hun gewenste hoeveelheid dagen thuiswerken is, maar door af te vragen wat de gewenste hoeveelheid is voor je organisatie of samenwerkingsverband als geheel", zo wordt gesteld.
De meeste young profs vinden twee dagen per week thuiswerken plezierig; bij de grote (oob) kantoren wordt vaker op kantoor gewerkt. Accountants werkzaam in de publieke sector werken soms wel drie of vier dagen per week vanuit huis.
Duurzaamheid
De recente ontwikkelingen in wet- en regelgeving op het gebied van duurzaamheidsverslaggeving leidt tot een enorme toename van het werk van accountants, stellen de young profs. Veel accountants worden hiervoor nu om- of bijgeschoold en dat aantal neemt verder toe. De young professionals "willen deze belangrijke taken uitvoeren en zijn hiervoor geschikt", menen zij. Maar ze hebben wel zorgen over extra werkdruk hierdoor en over de aantrekkelijkheid van de opleiding tot accountant.
Het verder stapelen van onderwerpen in de basisopleiding door het toevoegen van duurzaamheidsvakken vinden de young profs "zeer onverstandig". Zij pleiten voor het omvormen van de opleiding tot een basisopleiding en daarna specialisaties. "Niet stapelen maar specialiseren en liever gisteren dan morgen." Ook de invulling op de werkvloer rondom duurzaamheid behoeft nog verbetering.
Reviews
In vergelijking met het vorige onderzoek van de young profs zijn verbeteringen waarneembaar als het gaat om ethiek, cultuur en gedrag. Young professionals zijn positief over de diversiteit op de werkvloer. Ook de angst die wordt ervaren voor reviews neemt af, maar die is nog wel te veel aanwezig, aldus het rapport, met name voor reviews vanuit de NBA, SRA en AFM. "Spanning voor reviews is gezond, maar angst heeft negatieve effecten op het werkplezier, de efficiëntie en de kwaliteit van werkzaamheden."
Volgens de opstellers is een aanzienlijk deel van deze angst het gevolg van miscommunicatie. Zij juichen het toe dat de AFM in gesprek gaat over hun werkwijze en de focus in hun werk meer legt op het leren van fouten. De young profs roepen organisaties en openbare accountants op proactief het gesprek met de AFM aan te gaan en gebruik te maken van het testcenter van de toezichthouder, bij het toepassen van nieuwe tools bij audits.
Doorstromen
Ook de persoonlijke ontwikkeling en het carrièreperspectief van jonge accountants komen in het rapport aan de orde. Gebrek aan persoonlijke ontwikkeling is een veel genoemde reden om het beroep te verlaten. Jonge accountants hebben minder dan voorheen de ambitie om binnen hun organisatie omhoog te klimmen volgens de klassieke up or out-structuur, aldus het rapport.
"Steeds meer young professionals hebben niet per se de behoefte om partner of zelfs senior manager te worden, met name gezien de werkzaamheden en verantwoordelijkheden die bij deze functies horen", stelt NBA Young Profs-bestuurslid Jeffrey Heerschop in het FD. Het steeds verder van de werkvloer afstaan en leidinggevende taken vervullen "is niet voor iedereen passend", meent hij.
Mede gezien de toenemende werkdruk en krapte op de arbeidsmarkt pleiten de NBA Young Profs voor het "gangbaarder maken" van meer "zijwaartse doorstroommogelijkheden" binnen kantoren, om mensen te behouden. Heerschop spreekt in het FD van een "up-or-out- of sideway-cultuur".
Onderzoek
In 2021 verstuurden de NBA Young Profs voor de derde keer een enquête naar 7.244 NBA young professionals. De verkregen data vormden het startpunt voor het rapport. Daarnaast sprak het bestuur van de NBA Young Profs met een groot aantal young professionals, het NBA-managementteam en NBA-bestuur, de young audit boards van accountantskantoren, de kwartiermakers, werkgroepen, faculties en communities van de NBA, de CEA, de AFM, de Algemene Rekenkamer, de ADR, de Belastingdienst, de SRA en verschillende afgevaardigden van accountantsorganisaties en (mkb-)kantoren.
Het young profs-rapport is op 9 mei aangeboden aan het NBA-bestuur.
Bronnen: https://www.accountant.nl/ https://www.nba.nl/nieuws-en-agenda/nieuwsarchief/2023/mei/rapport-nba-young-profs-vrees-voor-reviews-en-extra-werkdruk-door-duurzaamheidsinformatie/